*॥ अमृतबोध ॥* *२८ फेब्रुवारी २०१७* *॥ हरिपाठ मंजिरी - ७४ ॥*

सद्गुरु श्री माउली हरिपाठाच्या पाचव्या अभंगात एक महत्त्वाचा चरण घालतात; *"गुजेवीण हित कोण सांगे ॥"* हा चरण मोठा गमतीदार आहे. एक कथा सांगून प.पू.श्री.मामासाहेब देशपांडे महाराज याचे सुंदर विवरण करतात. एक गृहस्थ कोणीतरी सांगितल्यावरून आपल्या मुलाला घेऊन एका श्रीगुरूंकडे आला. तो मुलगा एका खुनाच्या कटात...

*॥ अमृतबोध ॥* *२७ फेब्रुवारी २०१७* *॥ हरिपाठ मंजिरी - ७३ ॥*

सद्गुरु श्री माउली म्हणतात, *"तैसा स्वरूपाचिया प्रसरा - । लागीं प्राणेंद्रियशरीरां । आटणी करणें जें वीरा । तेंचि तप ॥ज्ञाने.१६.१.१०८॥"* या ओवीचे बहारीचे विवरण प.पू.श्री.मामासाहेब देशपांडे महाराज करतात. आटवण्याची प्रक्रिया आपल्या ओळखीची आहे. पाणी मिसळलेले दूध अग्नीवर ठेवले व लक्ष देऊन सतत ढवळत राहिले...

*॥ अमृतबोध ॥* *२६ फेब्रुवारी २०१७* *॥ हरिपाठ मंजिरी - ७२ ॥*

श्रीगुरूंनी अनुभूतिज्ञानाने शिष्यावर कृपा केली म्हणजे सगळे झाले असे नाही. त्यानंतरही श्रीगुरूंनी सांगितल्यानुसार तपश्चर्या करणे हे शिष्याचे आद्य कर्तव्य असते. तेच श्री माउली हरिपाठाच्या पाचव्या अभंगात सांगतात की, *"तपेंवीण दैवत दिधल्यावीण प्राप्त । गुजेवीण हित कोण सांगे ॥हरि.५.३॥"* तप केल्याशिवाय कधीही...

*॥ अमृतबोध ॥* *२५ फेब्रुवारी २०१७* *॥ हरिपाठ मंजिरी - ७१ ॥*

सद्गुरु श्री माउली पाचव्या अभंगात, श्रीगुरुकृपेनेच अनुभव लाभतो असे म्हणतात. त्यातील 'अनुभव' या शब्दाचे प.पू.श्री.मामासाहेब देशपांडे महाराज फार मार्मिक विवेचन करताना म्हणतात, अनुभवाचे पुष्कळ प्रकार आहेत. साधे समाधानाचे उदाहरण घ्या. भुकेल्यापुढे पंचपक्वान्ने ठेवली. जेऊन तो तृप्त झाला, त्याला समाधान झाले....

*॥ अमृतबोध ॥* *२४ फेब्रुवारी २०१७* *॥ हरिपाठ मंजिरी - ७० ॥*

भावाशिवाय देवाचा नि:संदेह अनुभव येत नाही, असे प.पू.श्री.मामासाहेब देशपांडे महाराज सांगतात. याच्या स्पष्टीकरणासाठी ते एक सुंदर उदाहरणही देतात. एकाला मूल होत नव्हते. त्याला एकाने अमुक मंदिरात जाऊन नवस करायला सांगितला. त्या नवसाप्रमाणे त्याला मुलगा झाला. तेव्हा त्याला देवांचे माहात्म्य कळले, देवांचा अनुभव...

*॥ अमृतबोध ॥* *२३ फेब्रुवारी २०१७* *॥ हरिपाठ मंजिरी - ६९ ॥*

सद्गुरु श्री माउली हरिपाठाच्या पाचव्या अभंगात शुद्ध भावाचे माहात्म्य सांगतात. या संदर्भात प.पू.श्री.मामासाहेब देशपांडे महाराजांच्या मातु:श्री पू.पार्वतीदेवी एक सुंदर गोष्ट सांगत असत. एका बाईने नऊ महिने पोटी भार वाहिल्यामुळे, आपल्या मुलाचे हित व त्याबद्दल भाव तिच्या मनात निर्माण होणे साहजिकच होते. दुसरी...

*॥ अमृतबोध ॥* *२२ फेब्रुवारी २०१७* *॥ हरिपाठ मंजिरी - ६८ ॥*

प.पू.श्री.मामासाहेब देशपांडे महाराज हरिपाठाच्या पाचव्या अभंगाचे मार्मिक विवरण करीत आहेत. ते म्हणतात की, "योग हा परम नसला तरी, अंत:करण शुद्धी होईपर्यंत त्याचा जरूर उपयोग आहे. हे लक्षात न आल्यामुळे, 'योगात अर्थ नाही' असे सरसकट विधान केले जाते. कशाचा केव्हा उपयोग करावयाचा; त्याचे ज्ञान असणे फार महत्त्वाचे...

॥ अमृतबोध ॥२१ फेब्रुवारी २०१७ ॥ हरिपाठ मंजिरी - ६७ ॥

हरिपाठाच्या पाचव्या अभंगात सद्गुरु श्री माउली, *"योगयाग विधि येणें नोहे सिद्धि ।"* असे म्हणतात. यातील योग व याग या दोन्ही महत्त्वपूर्ण संज्ञांचे अत्यंत मौलिक व मूलभूत विवेचन प.पू.श्री.मामासाहेब देशपांडे महाराज करतात. ते खरोखरीच आपण नीट समजून घ्यायला हवे. पू.मामा म्हणतात, "वेदांमध्ये कांडत्रयी असल्यामुळे,...

*॥ अमृतबोध ॥* *२० फेब्रुवारी २०१७* *॥ हरिपाठ मंजिरी - ६६ ॥*

सद्गुरु श्री माउली हरिपाठाच्या पाचव्या अभंगात संतांच्या संगतीचे महत्त्व मार्मिक शब्दांमध्ये सांगतात. त्याचा सोपा शब्दार्थ सांगताना प.पू.श्री.मामासाहेब देशपांडे महाराज म्हणतात, "बहुतकाल पर्यंत परिश्रम केल्यावाचून देवताप्रसाद कसा होणार? काहीतरी दिल्यावाचून मोबदला कसा मिळणार? तितकी सलगी घडल्यावाचून मनातील...

*॥ अमृतबोध ॥* *१९ फेब्रुवारी २०१७* *॥ हरिपाठ मंजिरी - ६५ ॥*

प.पू.श्री.मामासाहेब देशपांडे महाराज सद्गुरु श्री माउलींच्या हरिपाठाच्या पाचव्या अभंगाचा सरलार्थ सांगताना म्हणतात की,  आत्मज्ञान हा परमार्थाचा सर्वोच्च अनुभव आहे. हे आत्मज्ञान केवळ अष्टांग योगसाधना किंवा यज्ञयागादिकांच्या आचरणाने प्राप्त होत नसते. कारण यांमुळे केवळ व्यर्थ दगदग होते व त्यातून दांभिकपणाच...

*॥ अमृतबोध ॥* *१८ फेब्रुवारी २०१७* *॥ हरिपाठ मंजिरी - ६४ ॥*

सद्गुरु श्री माउली हरिपाठाच्या चौथ्या अभंगात शेवटी हरिनामाचे माहात्म्य सांगताना म्हणतात, *"ज्ञानदेव म्हणे हरिजप करणें । तुटेल धरणें प्रपंचाचे ॥"* वैखरीने हरिनाम घेतल्यावर पाप नाहीसे होते. पातक नाहीसे करण्याचे सोपे शास्त्र म्हणजे हरिनाम घेणे. पण शास्त्रांचे तेवढ्याने समाधान होत नाही. शास्त्र म्हणते...

*॥ अमृतबोध ॥* *१७ फेब्रुवारी २०१७* *॥ हरिपाठ मंजिरी - ६३ ॥*

श्रीसंत एकनाथ महाराज भक्तीविषयी म्हणतात, *"भक्ती म्हणजे सोहंशक्ती । सांडी भवभय आसक्ती । पाहता निजभाव विरक्ती । सर्वांभूती भगवंत ॥"* म्हणून नुसती शक्ती म्हणण्यापेक्षा भक्ती म्हणण्यात गर्भितार्थ आहे. श्रीसंत तुकाराम महाराजही श्रीभगवंतांना विनवणी करताना म्हणतात की, *"तुमचिये दासीचा दास करूनि ठेवा । आशीर्वाद...

*॥ अमृतबोध ॥* *१६ फेब्रुवारी २०१७* *॥ हरिपाठ मंजिरी - ६२ ॥*

कालच्या अमृतबोधात प.पू.श्री.मामांचे एक सुंदर वाक्य सांगितले होते. त्याचे स्पष्टीकरण करावे, असे काही वाचकांनी आवर्जून कळविले. म्हणून आज आपण त्यावर विचार करूया. प.पू.श्री.मामा म्हणतात, "प्रत्येक प्राणिमात्र, प्रपंचात कितीही कष्ट पडले तरी प्रेमाने तो करतातच. म्हणजे ते प्रपंचासाठी काही ना काही त्याग करतात....

॥ अमृतबोध ॥१५ फेब्रुवारी २०१७॥ हरिपाठ मंजिरी - ६१॥

सद्गुरु भगवान श्री ज्ञानेश्वर माउली हरिपाठातून भक्तीचे श्रेष्ठत्वच प्रतिपादित करतात. त्यावर प.पू.श्री.मामासाहेब देशपांडे महाराजांनी अप्रतिम भाष्य केलेले आहे. ते म्हणतात की, "भक्ती हा केवळ शब्द नसून ती एक अवस्था आहे ! ती अवस्था निव्वळ प्रेमानेच प्राप्त होते. श्रीभगवंतांवर प्रेम करण्यापूर्वी, ते कुठे...

*॥ अमृतबोध ॥* *१४ फेब्रुवारी २०१७* *॥ हरिपाठ मंजिरी - ६० ॥*

सद्गुरु श्री माउली हरिपाठाच्या चौथ्या अभंगात म्हणतात, *"कैसेनि दैवत प्रसन्न त्वरित । उगा राहे निवांत शिणसी वाया ॥४.२॥"* यावर विवेचन करताना प.पू.श्री.मामासाहेब देशपांडे महाराज म्हणतात की, एखादे दैवत प्रसन्न करून घ्यायचे असेल;  तर ते दैवत काय आहे? आणि त्याची भक्ती कशी करावी? हे आधी नीट कळायला हवे....